چهارمین قطعنامه شورای امنیت علیه ایران تصویب شد

چهارمین قطعنامه شورای امنیت علیه ایران تصویب شد
راه حل های البرادعی برای چالش هسته ای ایران
يکشنبه ۷ مهر ۱۳۸۷ - ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۸

بی بی سی - شورای امنیت سازمان ملل شنبه بعد از ظهر به اتفاق آراء قطعنامه دیگری را تصویب کرده است که ایران را ترغیب می کند بخش های حساس برنامه اتمی اش را معلق کند.هرچند این قطعنامه برخلاف میل واشنگتن حاوی تحریم های تازه ای علیه ایران نیست، اما آمریکا آن را به عنوان نشانه اتحاد بین المللی علیه برنامه اتمی ایران تعبیر کرده است. قطعنامه ۱۸۳۵ از ایران می خواهد "به طور کامل و بدون معطلی به تعهدات خود (براساس قطعنامه های مرتبط سازمان ملل) عمل کرده و درخواست های شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی را اجرا کند." قطعنامه از ایران می خواهد سه قطعنامه پیشین شورای امنیت را هرچه سریعتر اجرا کند. این رای گیری فورا پس از توافق روز جمعه آمریکا و روسیه برای پی گرفتن تلاش های شورای امنیت در محکومیت برنامه اتمی ایران انجام شد. زلمی خلیلزاد سفیر آمریکا در سازمان ملل فورا از تصویب این قطعنامه توسط کلیه 15 عضو شورای امنیت استقبال کرد.وی گفت "این نشان می دهد که جامعه بین المللی بر سر این موضوع متحد است و اینکه ایران باید همکاری کند".این درحالی است که ایران برداشت متفاوتی از این قطعنامه ها دارد و آن را ناشی از "فشار چند کشور معدود غربی" بر سازمان های بین المللی می داند. آقای خلیلزاد تاکید کرد که رویارویی بر سر برنامه اتمی ایران باید "از طریق دیپلماسی و رویکرد دو وجهی" شامل مشوق های اقتصادی توسط شش قدرت (اعضای دائم شورای امنیت و آلمان) و تحریم ها حل شود. قطعنامه 1835 همچنین بر "تعهد شورا نسبت به یافتن راه حلی مبتنی بر مذاکره برای مساله اتمی ایران" تاکید می کند و از "رویکرد دو وجهی" بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان، روسیه و آمریکا استقبال می کند. آمریکا و متحدان اروپایی آن خواستار تصویب دور تازه ای از تحریم ها علیه ایران بودند اما با مقاومت چین و به خصوص روسیه روبرو شدند. واکنش ایراننمایندگی ایران در سازمان ملل فورا این قطعنامه را به عنوان اقدامی "ناموجه و غیرسازنده" رد کرد و گفت که ایران همچنان مصمم است حق "غیرقابل انکار خود در استفاده صلح آمیز از فناوری هسته ای" را به کار گیرد. ویتالی چورکین سفیر روسیه در سازمان ملل اشاره کرده که قطعنامه تازه بار دیگر تاکید می کند که کشمکش بر سر برنامه اتمی ایران باید از طریق دیپلماسی حل شود. وی گفت قطعنامه های قبلی با دقت تنظیم شده تا "از هرگونه راه حل نظامی برای مشکل پرهیز شود." مقام های ارشد غربی روز جمعه ابراز رضایت کرده بودند که توافق بر سر قطعنامه تازه به تهران نشان می دهد که فعالیت گروه 1+5 برای مهار برنامه اتمی ایران متوقف نشده است. کاندولیزا رایس وزیر خارجه آمریکا گفت که هدف این قطعنامه نشان دادن وحدت اعضای گروه 1+5 پس از بروز اختلاف با روسیه بر سر مناقشه گرجستان است. وی به رویتر گفت: "همچنین به ویژه مهم است که ایرانی ها تشخیص دهند که فرآیند کاری گروه پنج به علاوه یک همچنان به قوت خود باقی است." فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر خارجه آلمان، نیز آن را ستود: "نگرانی من این بود که اگر یک اعلامیه مشترک تنظیم نمی کردیم، دولت ایران بیش از حد خوشحال می شد." محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران روز پنجشنبه در نیویورک گفته بود که تهران باید توانایی تولید سوخت اتمی را داشته باشد زیرا نمی تواند برای تامین اورانیوم غنی شده بر دیگر کشورها تکیه کند. وی همچنین در سخنرانی روز چهارشنبه خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد هشدار داده بود که در مقابل "قدرتهای زورگو" که در تلاشند مانع از ادامه فعالیتهای هسته ای ایران شوند، مقاومت خواهد کرد. غرب مظنون است که ایران قصد دستیابی به ظرفیت ساخت سلاح های هسته ای را داشته باشد اما ایران با رد این مسئله تاکید دارد که برنامه اتمی اش کاملا صلح آمیز است. راه حلهای البرادعی برای چالش هستهای ایراندویچه وله: محمد البرادعی میگوید که چالش هستهای ایران با مذاکره مستقیم تهران و واشنگتن و درچارچوب یک طرح منطقهای قابل حل است.در همین حال، وزرای خارجه آلمان و چین گروه ۵+۱ را به رویکردی قاطع و واحد در پرونده هستهای فراخواندهاند.محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی آمریکا را به انجام مذاکرات مستقیم با جمهوری اسلامی فراخواند. او در مصاحبهای که امروز (جمعه ۲۶ ستپامبر) در روزنامه سراسری آلمانی «زود دویچه تسایتونگ» انتشار یافت، میگوید: «وقتی ایالات متحده با کره شمالی گفتوگو میکند، برای من قابل درک نیست که چرا مقامات آمریکا با جمهوری اسلامی وارد مذاکره نمیشوند.»البرادعی همچنین تأکید کرد که حل مناقشهی اتمی ایران تنها در چارچوب یک ساختار امنیتی جدید برای کل منطقه خاورمیانه ممکن است. به گفتهی او، تحقق این امر مستلزم آن است که نقش جمهوری اسلامی در منطقه، نقش دیگر کشورهای خاورمیانه و نیز مسئله برنامه اتمی اسرائیل مورد بحث و بررسی قرار گیرد. رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی در این رابطه خاطرنشان ساخت: «اگر ما به دیپلماسی باور داریم، باید با دشمنان خود به گفتوگو بنشینیم و نه با دوستانمان. این اندیشه که میتوان کشورها را به شکلی مؤثر به انزوا کشاند، عملی نیست و در اکثر موارد، حاصل تلاشها عکس آن هدفی است که دنبال شده. به عقیده من تنها گزینه گفتوگو و مذاکره است.»البرادعی در مصاحبه با نشریهی آلمانی «زود دویچه تسایتونگ» همچنین ضمن رد گزینهی نظامی برای حل مناقشهی هستهای ایران تصریح کرد: «حملهای نظامی به ایران میتواند برنامهی غنیسازی اورانیوم را به تعویق اندازد، اما در عین حال کل خاورمیانه را به یک "گوی آتشین" بدل خواهد کرد.» مدیر کل آژانس اتمی همچنین در پاسخ به این سؤال که آیا آمریکا و اسرائیل میتوانند تحمل کنند که ایران به آستانهی تبدیلشدن به یک قدرت اتمی مجازی برسد، میگوید: «سؤال این است که آنها چه میتوانند بکنند. به غیر از مذاکره مستقیم چه گزینهای وجود دارد؟ مادام که ما تأسیسات اتمی ایران را تحت نظارت داریم، آنها نمیتوانند بمب اتم بسازند. ضمن این که هنوز مواد لازم را هم برای چنین بمبی ندارند که یک شبه به ساختن آن قادر شوند.»فراخوان چین و آلمان در همین حال وزیران خارجه آلمان و چین در دیداری که پنجشنبه (۲۵ سپتامبر) در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک برگزار گردید، از اعضای گروه ۵+۱ خواستند که در ارتباط با پرونده هستهای ایران موضعی یکپارچه و قاطعانه نشان دهد.فرانک والتر اشتاینمایر، وزیر خارجه آلمان در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک با یانگ جیئچی، همتای چینی خود در بارهی پرونده هستهای ایران دیدار و گفتوگو کرد. وزیران خارجه آلمان و چین در پی لغو نشست گروه ۵+۱ که قرار بود روز گذشته (۲۵ سپتامبر) برگزار گردد، کشورهای عضو این گروه را به یکپارچگی در قبال جمهوری اسلامی فراخواندند.به گفته محافل دیپلماتیک، اشتاینمایر و جیئچی بر اهمیت فرمول "۳+۳" (آلمان، فرانسه و انگلیس از یکسو و سه کشور آمریکا، روسیه و چین از سوی دیگر) برای حل مناقشه اتمی ایران تأکید کردند. در این دیدار، اشتاینمایر بار دیگر نسبت به پیامدهای منفی تیرگی روابط میان واشنگتن و مسکو هشدار داد.آمریکا و روسیه در پی لغو نشست گروه ۵+۱ در نیویورک اعلام کردهان د که علیرغم تنش های موجود قصد دارند بحث و مشورت های فیمابین را در ارتباط با پرنده هسته ای ایران ادامه دهند، اما هنوز مشخص نیست که این گفت وگوها در چه سطحی انجام خواند گرفت.