روز جهانی حقوق بشر را گرامی ميداريم

روز جهانی حقوق بشر را گرامی ميداريم

زهره شجاعی
شصتمین سالگرد روز جهانی حقوق بشر، روز دهم دسامبر، را در شرايطی گرامی می داريم که در نگاهی کلی به جهان، رعایت حقوق بشر روند بهبود يابنده ای يافته، در بسیاری از کشورهای جهان حقوق بشر نهادینه شده، و رعایت این حقوق در این کشورها در جايگاه بخشی از فرهنگ مردم قرار گرفته است. در جهان ما ديگر هيچ نيرویی را نمی توان يافت که بتواند بدون رسوایی به انکار رسمی حقوق بشر بپردازد. اينکه حرمت و شان انسانی خدشه ناپذير است؛ اينکه همه انسان ها صرفنظر از نژاد، عقيده، مذهب، جنس، تعلق قومی و موقعيت اجتماعی، بايد از حقوق برابر برخوردار باشند؛ اينکه همه انسان ها بايد از آزادی بيان و نشر عقايد و آفرينش هنری برخوردار باشند و در مقابل تعرضات حکومت و شکنجه و رفتار غير انسانی مصون باشند، در بخش اعظم جهان حداقل رسما پذيرفته شده است. منشور جهانی حقوق بشر اينک به ميثاق مشترک و مبنای تنظيم مناسبات در جوامع بشری و در جايگاه غير قابل حدف در مناسبات بين المللی قرار گرفته است. ديگر نقض حقوق بشر در هر کشور امری داخلی تلقی نمی شود. هر روز بيش از پيش جامعه جهانی بشری بمثابه يک پيکر، مسئول وضعيت حقوق بشر در هر کشور شناخته می شود. خواست اجرای منشور جهانی حقوق بشر و ملحقات آن پايه ای از استراتژی سياسی نيروهای مدافع دموکراسی در کشورهای مختلف و نيز طرفدار استقرار مناسبات عادلانه در عرصه بين المللی و در راه استقرار "جهانی ديگر" و انسانی را تشکيل می دهد. اما اوضاع در ايران متاسفانه به گونه ای ديگر است. کشور ما جزو معدود کشورهایی است که رسما قوانين و نظام سياسی و حقوقی آن، چنين حقوقی را برای انسان ها منکر می شود. وضعیت نقض حقوق بشر، شدت و حدت بیشتری یافته است. حقوق گروه های مختلف اجتماعی: زنان و جوانان ایرانی، و کارگران و حقوق بگیران و دگر انديشان و صاحبان مذاهب و تعلق قومی و ملی ديگر، زندانیان سياسی و حقوق احاد ملت ایران، به طرز خشنی ضایع میشود. ایران تحت حکومت فقها عنوان زندان روزنامه نگاران را دریافت کرده است، روزنامه نگارانی که بخواهند مسئولانه سهم خبر رسانی خود را ادا کنند، با شکایت مدعی العموم و یا شاکیان حرفه ای روبرو شده و راهشان جز به زندان ختم نخواهد شد. نویسندگان ما در نشر نظرات خود آزادی ندارند و در صورت اصرار بر نگارش اثار خلق شده خود، یا باید در انتظار پرداخت بهایی سنگين چون زندان و شکنجه باشند و یا اینکه از انتشار نظرات خود صرف نظر کنند. کانون نویسندگان حتی هنوز موفق نشده است که مجوز یک نشست قانونی برای انتخاب نمایندگان خود را کسب کند. وکلای ما در صورتیکه بخواهند وکالت پرونده ای سیاسی و یا پرونده هایی که طرف مقابل دعوی از مسئولین حاکم هستند را در دست گيرند، باید مجازات هایی چون زندان و شکنجه را به جان بخرند. به این ترتیب همه شهروندان ایران که حقوق انها توسط افراد و ابسته به حکومت ضایع میشود، عملا از حق داشتن وکیل محروم میمانند. کارگرانی که علی رغم کار روزانه خود از دریافت حقوق ماهانه خود در ماه های متوالی محرومند، با توجه به اینکه درصد بالایی از صاحبان و مدیران این کارخانه ها یا نهادهای حکومتی و یا وابستگان حکومتی هستند، مورد حمایت هیچ مرجع قانونی قرار نمی گیرند و شکایاتشان بی ثمر می ماند. در مورد زنان شرایط بسیار منفی تر است. در شرايط وجود يک حاکميت ايدئولوژيک و تئوکراتيک که نقض حقوق زنان در جامعه مردسالار ما را به سطح قوانين رسانده، پس از انتخابات و پس از افزايش قدرت بنياد گرايان تضییق حقوق زنان تشديد شده است.در بسياری عرصه های ديگر نيز وضعيت به همين منوال است. با تمام این شرایط منفی، و تمامی تلاش های سرکوبگرانه جمهوری اسلامی برای محدود کردن ازادیها، و سرکوب جنبش ازادیخواهانه و عدالت طلبانه و ترقی خواهانه مردم ایران، اما روحیه عمومی مقاومت در مقابل این فشارها افزایش یافته است حرکات اعتراضی و مطالباتی و برای کسب حقوق پايمال شده بويژه در عرصه کارگری، دانشجوئی و زنان افزايش چشمگير داشته و تلاشهای پیگیر فعالین حقوق بشر چه در داخل ایران و چه در خارج از ایران، موثر واقع شده است. در روز جهانی حقوق بشر، ياد همه قربانيان نقض حقوق بشر در ايران را گرامی می داريم و از شهامت و پايداری کسانی که علی رغم پرداخت بهائی سنگين و تحمل فشار، زندان و شکنجه، سکوت نکرده و بر باورها و تلاشهای خويش پای فشرده اند، قدردانی می کنيم. با اين اميد که اين روز، روز جهانی حقوق بشر، روز ١٠ دسامبر، بتواند در ایران جایگاه یک روز ملی را پیدا کند.